Kansızlık, tıbbi adıyla anemi, vücudun dokularına yeterince oksijen taşımak için yeterli sağlıklı kırmızı kan hücresinin veya hemoglobin proteininin bulunmaması durumudur. Anemi, kan testlerinde düşük hemoglobin veya hematokrit seviyeleriyle teşhis edilir. Bu durum, aşırı yorgunluk, el ve ayaklarda soğukluk, soluk cilt, kırılgan tırnaklar ve nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Anemi Belirtileri Nelerdir?
Aneminin yaygın belirtileri arasında halsizlik, baş ağrısı, nefes darlığı, kalp atışının hızlanması ve ciltte solgunluk bulunur. Kırmızı kan hücresi ve hemoglobin eksikliği sonucu vücut yeterli oksijeni alamaz. Bu da enerji düşüklüğüne ve genel bir zayıflık hissine yol açar. Anemi belirtileri, altta yatan nedene ve şiddetine bağlı olarak değişebilir.
Anemi Neden Olur?
Aneminin dört ana nedeni vardır: kan kaybı, kırmızı kan hücresi üretiminde eksiklik, kırmızı kan hücrelerinin hızlı yıkımı ve gerekli vitamin ve minerallerin eksikliği. Kan kaybı genellikle kadınlarda adet kanamaları, mide-bağırsak sisteminde kanamalar veya pıhtılaşma bozuklukları nedeniyle oluşur. Kırmızı kan hücresi üretiminin yetersizliği, kronik hastalıklar veya kemik iliği bozuklukları gibi durumlarda ortaya çıkar. Ayrıca, B12 vitamini ve folik asit eksiklikleri de anemiye yol açabilir.
Demir Eksikliği Anemisi
Demir eksikliği anemisi, aneminin en yaygın türüdür. Demir, hemoglobin üretimi için gereklidir ve eksikliği durumunda yeterli hemoglobin üretilemez. Kadınlarda daha sık görülmesinin sebebi, genellikle adet dönemlerinde fazla kan kaybıdır. Yetersiz beslenme de demir eksikliğine yol açabilir. Demir eksikliği, kırılgan tırnaklar, baş dönmesi ve solgun cilt gibi belirtilerle kendini gösterir.
Anemi Türleri
Kansızlık çeşitli türlere ayrılır: aplastik anemi, hemolitik anemi, megaloblastik anemi ve pernisiyöz anemi. Aplastik anemi, kemik iliği bozukluğundan kaynaklanır. Hemolitik anemi, kırmızı kan hücrelerinin erken yıkımı sonucu oluşur. Megaloblastik anemi, DNA sentezinde bozukluk ve B12 veya folik asit eksikliğinden kaynaklanır. Pernisiyöz anemi, B12 vitamini eksikliği nedeniyle ortaya çıkan otoimmün bir hastalıktır.
Anemi Teşhisi ve Tedavisi
Anemi teşhisi klinik muayene ve tam kan sayımı ile konur. Kan testi, kandaki hemoglobin seviyelerini değerlendirir. Değerler normalin altındaysa anemi tanısı konur. Aneminin tedavisi nedenine bağlı olarak değişir. Demir eksikliği anemisinde demir takviyesi kullanılır. Kronik hastalıklara bağlı anemilerde, altta yatan hastalığın tedavisi gerekir. Şiddetli anemi vakalarında kan transfüzyonu gerekebilir.
Anemide Beslenme
Anemi tedavisinde doğru beslenme önemlidir. Demir açısından zengin besinler, kırmızı et, kabuklu deniz ürünleri, tavuk, karaciğer ve böbrek gibi sakatatlardır. Ayrıca, dut, çilek, muz, kavun ve portakal gibi meyveler de kansızlığa iyi gelir. B12 ve folik asit eksikliğinde, uygun vitamin takviyeleri kullanılabilir. Bu takviyeler mutlaka doktor kontrolünde alınmalıdır.
Anemi İleri Seviyede Olursa Ne Olur?
İleri seviyede kansızlık, buz ve gıda dışı şeyleri yeme isteği, gözlerin beyazının maviye dönüşmesi, tırnakların kırılganlaşması ve ani kalkışlarda baş dönmesi gibi belirtilere neden olabilir. Tedavi edilmezse, kansızlık kalp ve akciğer problemlerine yol açabilir.
Kaynak: https://www.memorial.com.tr/hastaliklar/anemi-kansizlik-nedir-anemi-belirtileri-nelerdir#:~:text=Aneminin%20en%20s%C4%B1k%20g%C3%B6r%C3%BClen%20belirtileri,%C3%A7arp%C4%B1nt%C4%B1%2C%20solgunluk%2C%20zay%C4%B1fl%C4%B1k%20bulunmaktad%C4%B1r.